۲۶ ابان ماه سالروز آزاد سازي سوسنگرد

نوید شاهد اصفهان: اصلی‌ترین محور تجاوز دشمن بعثی در جنوب کشور، محور میانی یعنی مسیر چزابه-بستان- حمیدیه با هدف تصرف اهواز به عنوان مرکز استان خوزستان بود؛ لذا در هفته اول هجوم دشمن به کشورمان، شهر سوسنگرد اولین شهری بود که بعد از 7 روز مقاومت‌های جانانه محدود نیروهای ژاندارمری، سپاه و نیروهای مردمی به اشغال دشمن متجاوز درآمد، اما با گذشت 3 روز رزمندگان اسلام در تاریخ 9 مهرماه 1359 طی عملیاتی شبانه موفق شدند دشمن زبون را وادار به عقب نشینی نموده و آنان را تا نزدیک مرزهای بین المللی به عقب برانند.

عملیات آزادسازی سوسنگرد که با دریافت فرمان قاطعانه حضرت امام (ره) مبنی بر اینکه سوسنگرد تا فردا باید آزاد شود و درایت، هوشمندی و ولایت پذیری آیت الله العظمی امام خامنه‌ای در 26 آبانماه سال 59 انجام شد. نقطه عطفی راهبردی و جدی در فراهم سازی زمینه‌های تحول در وضعیت جنگ و پیشبرد هدف بیرون راندن اشغالگران بعثی و دست یابی به پیروزی‌های سرنوشت ساز در تداوم دفاع مقدس به‌شمار می‌رود. نقش آفرینی‌های ماندگار و سرنوشت ساز رهبر معظم انقلاب اسلامی، در کسوت نمایندگی حضرت امام (ره) در شورای عالی دفاع و در قامت یک بسیجی ولایتمدار و مخلص در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل بویژه در مقطع آزاد سازی سوسنگرد و دفع تهدید از اهواز و جلوگیری از اشغال خوزستان، آموزه‌های گرانقدری را فراروی جوان قرار داده است. ولایت‌پذیری و ولایت مداری آیت الله العظمی خامنه‌ای در دوران دفاع مقدس و تبعیت همه جانبه معظم له از ولی فقیه زمان از جمله در اجرای فرمان تاریخی و راهبردی حضرت امام خمینی (ره) مبنی بر اینکه «سوسنگرد باید آزاد شود» از درس‌های مهم و هدایت بخش جبهه انقلاب اسلامی است. آزادسازی سوسنگرد از نقاط درخشان و الهام بخش تاریخ 8 سال دفاع مقدس و مقدمه خروج تدریجی جبهه‌های نبرد از بن بست ناشی از رویکرد بنی‌صدر و تفکر لیبرالی جاری در صحنه اداره جنگ تلقی می شود.

هجوم سراسری و اشغال سریع بخش هایی از خاک مقدس میهن اسلامی که در اثر غفلت بنی صدر ملعون و عدم آمادگی مناسب نیرو های مدافع کشور صورت گرفت شرایط خاصی که دلالت بر فرسایش و فقدان یک اراده و اقدام شجاعانه و تعیین کننده داشت نیازمند طراحی و اجرای یک عملیات تاثیرگذار بر جبهه دشمن و روحیه بخش در جبهه خودی بود.

** ویژگی‌های جبهه سوسنگرد:

1 ــ اهمیت و نقش سوسنگرد در طرح‌های دشمن و آینده دفاع مقدس به‌نحوی بود که حضرت امام خمینی«ره» با درک دقیق شرایط و تحلیل اهداف و راهبردهای دشمن، فرمان تاریخی خود مبنی بر آزادسازی سوسنگرد در کمتر از 24 ساعت را، صادر فرمودند.

2 ــ حضور فعالانه و مدیریت مدبرانه مقام معظم رهبری (حفظه الله تعالی) در کمک‌رسانی و اعزام نیرو به سوسنگرد نقش حیاتی در رفع حصر و آزادسازی سوسنگرد داشته است.

3 ــ مقاومت در سایر محورها من‌جمله محور خرمشهر دارای اهمیت بسیار فراوانی است ولیکن عدم موفقیت دشمن در محور بستان ــ سوسنگرد ــ اهواز نقش بارز و تعیین کننده‌ای در شکست طرح دشمن جهت اشغال خوزستان و به‌ویژه مرکز آن اهواز را داشته است؛ و از طرفی سبب ایجاد امید به پیروزی بر دشمن متجاوز در دل رزمندگان اسلام و مردم عزیز کشورمان گردید.

4 ــ سوسنگرد اولین شهری بود که در دوران دفاع مقدس از اشغال دشمن آزاد شد.

5 ــ حضور گسترده و حماسی عشایر قهرمان عرب‌زبان بومی در دفاع از شهر و از طرفی جنایات بی‌رحمانه ارتش بعث در کشتار مردم بی‌دفاع عرب منطقه، پوچی تبلیغات کاذب و شعارهای عوام‌فریبانه صدام کافر از قبیل نبرد قادسیه، آزادسازی اعراب و دفاع از خلق عرب خوزستان را به اثبات رسانید.

6 ــ صحنه‌ها و رشادت‌های درخشان و حماسی جبهه سوسنگرد منجر به اشتهار این منطقه به نام «کربلای سوسنگرد» گردید.

7 ــ مقاومت جانانه سپاهیان پاسدار و شهادت جمعی از آن‌ها در دفاع از شهر سبب گردید که 26 آبان 1359 به عنوان «روز شهدای پاسدار» نام‌گذاری شود.

8 ــ طی سال‌های پس از دفاع مقدس از این حماسه پرافتخار و دارای ویژگی‌های بسیار برجسته و نیز مقاومت سرسختانه و دلاورمردی‌های رزمندگان در این منطقه بسیار کم سخن رفته و غبار فراموشی آن را فرا گرفته است که این امر بر مظلومیت مضاعف «حماسه شکست حصر و آزادسازی سوسنگرد» افزوده است.

"محسن رضایی" فرمانده سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سخنانی بمناسبت سالگرد بزرگداشت شکست حصر سوسنگرد که در شهرستان دشت‌آزادگان برگزار شد، اظهار داشت: دشت آزادگان و سوسنگرد به نام شهر شهادت شهرت یافته و نشان می‌دهد در این شهر حادثه بزرگی رخ داده است.

وی افزود: باید اعتراف کنیم که مقاومت و فداکاری‌ها و شهادت مردمان این شهر نمایان شده است و در این راستا هیچگاه نباید از کاری که جوانان برای آزادسازی سوسنگرد عزیز انجام دادند غافل شد. واقعا اگر جوانان در آن زمان دوشادوش سوسنگردی‌ها در مقابل دشمن بعثی قد علم نکرده بودند و راه رستگاری را در کلام و دستور رهبرشان نیافته بودند سرنوشت سوسنگرد مشخص نبود.

وی ادامه داد: این آزادی تیر خلاصی به صدام بود و با این پیروزی اهواز برای همیشه نجات پیدا کرد و ارتش بعثی عراق پس از شکست در سوسنگرد هیچ‌گاه به ایران حمله نکرد و مقاومتی که انجام شد نشان داد کار بزرگی صورت گرفته است. در اين عمليات حضور مردم به خصوص مردم عرب منطقه در مقاومت در برابر دشمن چشمگير بود و آنها همانندخرمشهر و آبادان سدی محكم در مقابل دشمن بودند.

رضایی تصریح کرد: هنوزهم معتقدم اگر جوانان در آن روزها رشادت به خرج نمی‌دادند به موفقیت در عملیات آزادسازی سوسنگرد امید چندانی نداشتیم.

وی افزود: این جوانان بودند که ندای رهبر و امامشان را لبیک گفتند و به میدان شتافتند.

سردار سرلشكر سيد حسن فيروزآبادی، رئيس سابق ستاد كل نيروهای مسلح به‌مناسبت سالگرد آزادسازی سوسنگرد با اشاره به وقايع اتفاق افتاده در آن زمان اظهار داشت: «در روز 17 آبان سال 59 صدام شكست خورده بود و 18 روز پس از آغاز جنگ با حضور مقام معظم رهبری و فراخوان نيروهای مردمی و نيز مقاومت مردم بومی در شهرهای خود، رژيم بعث با مشكل جدی مواجه شده بودند.»

وی تصريح كرد: «با تدبير مقام معظم رهبری و پيگيری‌های ايشان بود كه سوسنگرد آزاد شد و استراتژی عراق شكست خورد.»

رییس سابق ستاد کل نیروهای مسلح افزود: «هر يك از اهالی شهرهای مرزی قوی‌تر از يك سرباز در مقابل لشكر‌های زرهی ارتش عراق مقاومت می‌كرد و در آن زمان مقام معظم رهبری به همراه سرلشكر سليمی و شهيد چمران ستاد جنگ‌های نامنظم را در منطقه اهواز تشكيل دادند.»

فيروز آبادی ادامه داد: «از روز 20 تا 25 آبان دشمن غير از 3 لشكری كه به منطقه فرستاد بود، يك تيپ زرهی و 14 گردان برای عبور از خط در منطقه سوسنگرد مامور كرده بود؛ در حالی كه مدافعان سوسنگرد فقط 3 گردان بودند.»

وي با اشاره به نقش مقام معظم رهبری در آزاد سازی سوسنگرد اظهار داشت: «مقام معظم رهبری در جلسه‌ای با فرماندهان سپاه و ارتش و مسئولان استانی، طرح عمليات آزاد سازی سوسنگرد را تدوين كردند و به لشكر 92 رفتند تا از نزديک در جريان عمليات قرار بگيرند كه شب عمليات بنی صدر دستور داده بود تيپ 2 وارد عمليات نشوند مگر با دستور خودش. اما مقام معظم رهبری كه قبلا با امام (ره) ارتباط برقرار كرده بودند و پيام امام (ره) را كه فرموده بودند "سوسنگرد تا فردا بايد آزاد شود و سرتيپ فلاحی بايد مباشر عمليات باشد " را دريافت كرده بود.»

رئيس سابق ستاد كل نيروهای مسلح ادامه داد:« بنابراين مقام معظم رهبری ساعت يك نيم شب، نامه‌ای به تيپ 2 و سرتيپ سليمی می‌نويسند مبنی بر اينكه اين تيم بايد در عمليات شركت كند.»

فيروز آبادی در پايان تصريح كرد: «با تدبير مقام معظم رهبری و پيگيری‌های ايشان سوسنگرد آزاد شد و استراتژی عراق شكست خورد و از آن پس عمليات‌ها يكی پس از ديگری با پيروزی همراه شد.»

** فتح سوسنگرد، جلوه اي از امدادهاي غيبی

عمليات دفاعی رزمندگان اسلام در برابر نيروهای متجاوز عراقی در حراست از شهر سوسنگرد، فقط به مدد ۲۰۰ نفر از پاسداران، بسيجيان و شماری از اهالی شهر، با سلاحهای سبک صورت گرفت. در اين عمليات، رزمندگان دلير ايرانی، به فرماندهی شهيد دكتر مصطفی چمران، سرسختانه و شجاعانه در برابر هجوم تانكهاي خصم زبون و در زير گلوله باران توپخانه آنها مقاومت كردند، تا اين كه شهر از محاصره بعثيها خارج شد. محاصره شهر سوسنگرد سه روز به طول انجاميد و سرانجام با پيگيري هاي شهيد آيت االله مدنی، تدبير و فرمان تاريخی امام خمينی(ره) مبنی بر اينكه ˈسوسنگرد بايستی تا فردا آزاد شودˈ، عمليات آزادسازی در شامگاه ۲۵ آبان ۱۳۵۹ با درک دقيق اوضاع و تحليل صحيح راهبرد دشمن صورت گرفت.

آيت الله خامنه ای در جلسات شورای عالی دفاع نقش تعيين كننده ای در تصويب طرح بعضی از عمليات های مهم از جمله شكست حصر آبادان ايفا كرد. حضور ایشان باعث شد تا در مقابل بنی صدر كه اجازه هيچ فعاليتی را به نيروهای مردمی و سپاه پاسداران نمی‌داد، سدی محكم قرار گيرد. ایشان در آزادسازی سوسنگرد نیز نقشی تاریخی داشته است.

مطالعه وبررسی روند عملیات آزادسازی سوسنگرد در 26 آبان ماه 1359 بیانگر نقش مهم و محوری رهبر معظم انقلاب بود. به گونه‌ای که حضور معظم له در آن ایام در منطقه از الطاف خاصه الهی به ملت ایران محسوب می‌شد.

** برکات عملیات سوسنگرد

1- نشان دادن مقاومت مردمی جوانان و رزمندگان برای دفاع از سرزمین ایران وعقب راندن اشغالگران بعثی.

2- افشای خیانت بنی صدر و دستور وی در عدم اعزام بموقع یگان‌ها از سوی ارتش برای آزادسازی سوسنگرد.

3- هوشمندی و درایت مقام معظم رهبری و نقش راهبردی معظم له در عرصه دفاع مقدس بویژه در حوزه مدیریت، طراحی و اجرای عملیات آزادسازی سوسنگرد و همت مضاعف ایشان در اجرای امر امام(ره).

4- ضرورت توجه همه جانبه و در خور به حوادث و رخدادها و مقاصد سرنوشت ساز و تاریخی دفاع مقدس بخصوص آزادسازی خرمشهر مورد تأکید است.

5- حقانیت رهبری و ضرورت برجسته‌سازی نقش آفرینی‌های معظم‌له در هشت سال دفاع مقدس برای نسل جوان و مسئولیت دستگاه‌ها، مراکز و نهادهای متولی امر تدوین تاریخ دفاع مقدس لازم است آثار و برکات تعیین کننده پیروزی رزمندگان در عملیات سوسنگرد در ادامه جنگ بیان شود.

حضور موثر جوانان و مقاومت جانانه مردم و سپاهیان پاسدار و شهادت سرداران جوان لشکر اسلام همچون : مصطفی چمران، دقایقی، زین الدین، علی هاشمی، ذبیح‌اله عاصی‌زاده، بهروز غلامی، علم الهدی، یاغچیان، برونسی، تجلایی، علیرضا نوری، اسحاق عزیزی، حسین بهرامی، محمد باقر خوشنویسان، اقارب پرست، حمید رمضانی، مسعود منفرد نیاکی، ایرج رستمی، بابا محمد رستمی، سید احمد مقدم‌پور، معینیان، شریفی، پورکیان و بسطامی و جهادگران بی‌سنگر محمد طرحچی، هاشم ساجدی و ابراهیم رجب بیگی در دفاع از شهر سبب شد که ۲۶ آبان ۱۳۵۹ به روز شهدای پاسدار نامگذاری شود.

منبع:بنیادشهید و امورایثارگران آران و بیدگل